Το ιστορικό της εξέγερσης
Ο έλεγχος της εκπαίδευσης και η
ιδιαίτερα περιστολή της δημοκρατίας στο εσωτερικό των πανεπιστημίων αποτέλεσε
κύριο μέλημα των πραξικοπηματιών ήδη από τους πρώτους μήνες ζωής της
στρατιωτικής δικτατορίας. Οι χουντικοί γνώριζαν καλά πόσο επικίνδυνοι πολιτικά
μπορούσαν να αποβούν οι φοιτητές μέσω των φοιτητικών συλλόγων, και η πρώτη
κίνηση για την εξουδετέρωσή τους έγινε ήδη από το καλοκαίρι του 1967, με τον νόμο
129/67 περί οργάνωσης και διοίκησης της γενικής εκπαίδευσης, αλλά και το Ν. Δ. 93/ 1969. Αυτοί προέβλεπαν: διορισμό και όχι εκλογή των Διοικητικών Συμβουλίων
των Συλλόγων· συμμετοχή των εκπροσώπων τους στις συνεδριάσεις
της Συγκλήτου αποκλειστικά στις περιπτώσεις που συζητούνται φοιτητικά θέματα χωρίς δικαίωμα
ψήφου· απαγόρευση
συναθροίσεων/εκδηλώσεων που «αποσκοπούν στη διάδοση ανατρεπτικών ιδεών».
Παρά τις
χουντικές μεθοδεύσεις ωστόσο, η απάντηση δεν αργεί να έρθει. Τα οργανωτικά
εμπόδια για τον συντονισμό της δράσης των φοιτητικών συλλόγων παρακάμπτονται με
την ίδρυση «Φοιτητικών Επιτροπών Αγώνα» με ριζοσπαστικό χαρακτήρα, που έρχονται
σε ευθεία αντιπαράθεση με τα διορισμένα από τη χούντα διοικητικά συμβούλια των
συλλόγων. Σε μια προσπάθεια να θολώσει τα νερά, η δικτατορία οργανώνει τον
Νοέμβριο του 1972 φοιτητικές εκλογές βίας και νοθείας, προκαλώντας θυελλώδεις
αντιδράσεις. Το φοιτητικό κίνημα μπαίνει αποφασιστικά σε τροχιά ρήξης με το
καθεστώς.
Στις αρχές του φλεβάρη του ’73, οι Πολυτεχνίτες
αποφασίζουν γενική αποχή από τα μαθήματα. Η απάντηση της χούντας, με το
νομοθετικό διάταγμα 1347 που προβλέπει άρση αναβολής στρατιωτικής θητείας για
τους φοιτητές που δεν παρακολουθούν τα μαθήματα, είναι η σταγόνα που κάνει το
ποτήρι να ξεχειλίσει. Στο πολυτεχνείο διοργανώνονται μαζικές
εκδηλώσεις-διαδηλώσεις, που συναντούν βίαιη αστυνομική καταστολή, καταπάτηση
ασύλου, και συλλήψεις.
Αλλά είναι ήδη αργά: στις 21
Φεβρουαρίου, η ταράτσα της νομικής πλημμυρίζει από κόσμο, και ο όρκος που
βροντοφωνάζουν 4.000 φωνές αντηχεί αφυπνιστικά στο κέντρο της πόλης: «Εμείς οι φοιτηταί των Ανωτάτων Εκπαιδευτικών Ιδρυμάτων
ορκιζόμαστε στο όνομα της ελευθερίας να αγωνισθούμε μέχρι τέλους για την
κατοχύρωση: α) των ακαδημαϊκών ελευθεριών, β) του πανεπιστημιακού ασύλου, γ)
της ανακλήσεως όλων των καταπιεστικών νόμων και διαταγμάτων».
Η εξέγερση του Φλεβάρη ήταν ο πρώτος μεγάλος σταθμός
στον αγώνα του φοιτητικού κινήματος ενάντια στη δικτατορία, που θα κλιμακωθεί
τους επόμενους μήνες. Η πλατιά λαϊκή νομιμοποίηση του αγώνα αυτού θα αφήσει
μόνο μία επιλογή για το θορυβημένο δικτατορικό καθεστώς: ο δρόμος του Νοέμβρη
είχε πια ανοίξει.
Γιατί θυμόμαστε την 21η Φλεβάρη
Για εμάς η αξία της πολιτικής παρακαταθήκης του Φλεβάρη
είναι σήμερα αδιαμφισβήτητη: Η εξέγερση της Νομικής μας διδάσκει και στο παρόν
πώς οφείλουμε να απαντάμε σε όλους εκείνους που ενεργά υπονομεύουν τον
δημοκρατικό χαρακτήρα του πανεπιστημίου. Στις πρυτανικές αρχές και κοσμητείες
που και φέτος δεν δίστασαν να απειλήσουν το άσυλο σε τρεις (!) διαφορετικές
περιπτώσεις επιστρατεύοντας το λοκ-άουτ, στους αντιδραστικούς καθηγητές που
πιστεύουν ότι ο φοιτητής πρέπει να κινείται μεταξύ αμφιθεάτρου και σπιτιού,
στις καθεστωτικές παρατάξεις που φέρνουν μπράβους στις εκλογές, που απαξιώνουν με
τη στάση τους τις συλλογικές μας διαδικασίες και βλέπουν τον σύλλογο σαν
μαγαζί, απαντάμε: η δημοκρατία κερδήθηκε με αίμα και θα διαφυλάσσεται
και τώρα και πάντα με αγώνες από τους
ίδιους τους συλλόγους, από όλους και όλες εκείνους/ες που δεν εκχωρούν σε
κανέναν το δικαίωμά τους να αποφασίζουν οι ίδιοι/ες για το μέλλον τους και να
διεκδικούν συλλογικά τα συμφέροντά τους. Το άσυλο των ανατρεπτικών ιδεών και
των κοινωνικών αγώνων είναι αδιαπραγμάτευτο. Το πανεπιστήμιο, μέσα από
ενεργούς, μαχητικούς φοιτητικούς συλλόγους, θα συνεχίσει να είναι στην πράξη
κοιτίδα δημοκρατίας και ορμητήριο αγώνων για ελευθερία και αξιοπρέπεια.
Στο δρόμο
του Νοέμβρη βαδίζουμε ξανά!
ΡΑΣ ΕΑΑΚ
0 σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου